Əsla Unutmayın!

Düşünün, bütün həyatınız boyu unutmamalı olduğunuz nə qədər çox hadisə var. Hələ səhər oyandığınız andan etibarən, gün boyu: "bunu qətiyyən unutmamalıyam" deyə, özünüzə təlqin etdiyiniz bir çox mövzu olur. Hətta bəzən bunları unutmamaq üçün bir yerə qeyd edib tədbir alırsınız. Bəzən də mühüm olduğuna inandığınız mövzularla əlaqədar bir şeyi unutma ehtimalını düşünmək belə istəmirsiniz...

Bəs sizə bunlarla müqayisə edilə bilməyəcək qədər mühüm mövzunu unutduğunuzu desək, nə edərdiniz?

Bu kitab, sizə həyatınızın ən mühüm mövzularını xatırlatmaq üçün yazılmışdır. Bunu unutmayın ki, gündəlik həyatda unutmamağa cəhd etdiyiniz mövzular hər nə olsa da, bunların hər birini unutmağın əvəzi, sizə bu kitabda xatırladacağımız şeyləri unutmağın əvəzi qədər ağır deyil.

Bu kitabın məqsədi sizə dünya həyatınızdakı mövcudluğunuzun məqsədini xatırlatmaqdır. Çünki insan unutqandır. Başı hadisələrə qarışıb iradəsindən istifadə etməzsə, əsil diqqət yetirməli olduğu mövzulardan uzaqlaşar. Həmçinin, Allahın hər tərəfdən onu əhatə etdiyini, hər an izlədiyini, dinlədiyini, etdiyi bütün əməllərə görə Allaha hesab verəcəyini, ölümü, məzarı, cənnət və cəhənnəmin varlığını, taledə olandan başqa heç bir hadisənin baş verə bilməyəcəyini və qarşılaşdığı hər şeydə bir xeyir olduğunu unudar.

Həmçinin insan qəflətə düşməyə də meyilli varlıqdır. Qəflətə düşüb, həyatının məqsədini və həmin an göstərməli olduğu düzgün rəftarları unudub xəta edə bilər. Lakin səmimi insanlarda bu unutqanlıq ani olar, xatırladıqları anda dərhal tövbə edib təkrar Allaha yönələr və Onun əmrləri əsasında yaşamağa davam edərlər. Quranda möminlərin Allaha duası belə xəbər verilir:

...Ey Rəbbimiz, unutduğumuz və ya səhv etdiyimizdən ötrü bizi məsul tutma... (Bəqərə surəsi, 286)

Əlbəttə ki, burada nəzərdə tutulan unutqanlıq, gündəlik həyatda başınıza gələ biləcək adi unutqanlıq deyil. Hər insan xarakterindən ötrü bəzi şeyləri unuda bilər və səhv edə bilər. Lakin nəzərdə burada nəzərdə tutulan unutqanlıq, insanın bəzi həqiqətləri qavrama gücünə malik olmasına baxmayaraq düşünməməsi, diqqət yetirməməsi və görməzlikdən gəlməsi nəticəsində yaşanan unutqanlıqdır.

Bəs insan nələri görməzlikdən gəlib unudar?

Şübhəsiz ki, insanın unuda bildiyi ən mühüm məsələ hər şeyin bir Yaradıcısının olmasıdır. Hər insan istisnasız Yaradıcımız olan Allaha qarşı məsuliyyət daşıyır. İnsan bu məsuliyyətin nəticəsi olaraq hesab verəcəyini, cənnət və ya cəhənnəmdə keçirəcəyi sonsuz həyatın onu gözlədiyini də unudar. Cəhənnəm odunun və ya cənnət nemətlərinin mövcudluğu, yaşadığımız bu an qədər həqiqətdir. Lakin insanların əksəriyyəti bu həqiqətləri bilmələrinə baxmayaraq, bunları, özlərini elə də maraqlandırmayan mövzular hesab edər və düşünməyərək həqiqətlərdən qaça biləcəklərini zənn edərlər.

Bəs unutmaq insanı məsuliyyətdən uzaqlaşdırarmı? Əlbəttə ki, xeyr. İnsan özünü yaradan Allaha qarşı məsuliyyət daşıyır; tez və ya gec öləcək, tək-tənha Rəbbimizin hüzuruna çıxıb hesab verəcək və bunun nəticəsində əbədiyyən cənnət və ya cəhənnəmdə yaşayacaq. “Biz göyü, yeri və onlar arasında olanları oyun və əyləncə üçün yaratmadıq” (Ənbiya surəsi, 16) ayəsində xəbər verildiyi kimi, insan da daxil olmaqla, var olan hər şey bir məqsədlə yaradılmışdır. Dolayısilə, insan nəzarətsiz varlıq olmayıb, təkcə “Allaha qulluq etmək” üçün yaradılmışdır (Zəriyət surəsi, 56). Lakin insanın başı gündəlik işlərə qarışıb, ağlını işlətməzsə, bu böyük həqiqəti unuda bilər. Təkcə ətraflarındakı hadisələr və varlıqlar üzərində çox dərin düşünən insanlar bu mühüm nəticəyə gələ bilərlər.

İnsan təkcə öz yaradılışını düşünsə belə, Allahın ona bağışladığı nemətləri görəcək və bunun qarşılığında Rəbbimizə olan bağlılığını göstərmək üçün cəhd etməli olduğunu anlayacaq. Belə ki, insan hələ heç nə olmadığı bir vaxtda, gözlə görülməyəcək qədər kiçik bir hüceyrə halında həyata gəlmiş, ardınca bu hüceyrənin bölünüb milyard dəfələrlə çoxalması nəticəsində bütün orqanları ilə birlikdə mükəmməl insan olmuşdur. Lakin əhəmiyyətlisi isə, bu varlıq heç nə olmadığı bir vaxtda, can, yəni ruh qazanmışdır. Bir damcı su, ət parçasına, ardınca da düşünə bilən, danışa bilən varlığa çevrilmiş, yəni Allah insanı yoxdan yaratmışdır. Lakin belə olduğu halda, bəzi insanlar öz yaradılışını unudub Allaha qarşı məsəllər çəkməyə, Rəbbimizi inkar etməyə təşəbbüs edər (Allahı tənzih edirik). Allah ayələrində bunu belə bildirir:

O Bizə bir məsəl çəkdi, lakin yaradılışını unutdu. O dedi: “Çürümüş sümükləri kim dirildə bilər?” De: “Onları ilk dəfə yaradan Özü onları dirildəcəkdir. O hər cür yaratmağı bilir”. (Yasin surəsi, 78-79)

Əgər siz də bu vəziyyətə düşmək, Rəbbimizə qarşı nankor olmaq istəmirsinizsə, o zaman həyatın axarına dalıb “düşünməyi” tərk etməyin. Çünki insan təkcə düşünməklə Allahı xatırlayar, Ona qarşı məsuliyyət daşıdığını anlayar və təkcə düşünməklə bu dünyanın özü üçün çox qısamüddətli iqamətgah olduğunu, burada etdiyi hər şeyin hesabını verəcəyini xatırlayar. Eləcə də, təkcə düşünməklə unutmaz...

Bir xüsusu qeyd etməkdə fayda var: bu kitabda sizə xatırladacaqlarımızdan heç biri: “unutmasam yaxşı olar” deyib keçə biləcəyiniz şeylər deyil. Bunların birini belə unutmamalısınız. Çünki bunları xatırladığınız müddət boyu Allaha layiqincə qulluq edə bilər və Onu rizasını qazana bilərsiniz. Həmçinin unutmayın ki, təkcə bu yolla dünya və axirətdə xilas ola bilərsiniz.

Allah sizi qarşınıza iki yol çıxardıb imtahan edir. Bunlardan hər hansı birini seçməkdə sərbəstsiniz, lakin unutmayın ki, bu yollardan biri əbədi əzaba, digəri isə əbədi xoşbəxtliyə aparır.

Biz ona "iki yol-iki məqsəd" göstərdik. Lakin o, sərt yoxuşu aşmağa can atmadı. Sərt yoxuşun nə olduğunu sənə öyrədən nədir? Bir boynu xilas etmək (bir köləyə azadlıq vermək)dir. Yaxud aclıq günündə doyurmaqdır; yaxın olan bir yetimi və ya sürünən bir yoxsulu. Sonra da iman gətirən, bir-birinə səbri tövsiyə edən və bir-birinə mərhəməti tövsiyə edənlərdən olmaq. Məhz bunlar sağ tərəf sahibləridir (Əshabı-Məymənə)! Ayələrimizi inkar edənlər isə sol tərəf sahibləridir (Əshabı-Məşəmə)! "Qapıları kilidlənmiş" od onların üzərində olacaq. (Bələd surəsi, 10-20)